تنوع ژنتیکی محتوای آهن در دانه ی ارقام بهاره ی گندم در شرایط محلول پاشی روی

امروزه سوءتغذیه از لحاظ عناصر آهن و روی یکی از معضلات جوامع انسانی در کشورهای در حال توسعه می باشد. یکی از راه های فائق آمدن بر این مشکل استفاده از روش های اصلاح نباتات و غنی سازی دانه ی گندم به عنوان قوت غالب از این دو عنصر می باشد. با این حال، اثر متقابل تجمع آهن و روی در دانه ی گندم چالش مهمی را برای این راه ایجاد کرده است. در این پژوهش به منظور بررسی تنوع ژنتیکی ارقام گندم بهاره از لحاظ محتوای روی و آهن دانه و برخی دیگر از صفات زراعی و همچنین بررسی روابط بین تجمع آهن و روی در دانه، دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. آزمایش اول بدون محلول پاشی سولفات روی و به عنوان شاهد و آزمایش دیگر شامل محلول پاشی در نظرگرفته شد. در نهایت دو آزمایش به شکل تجزیه واریانس مرکب مورد تحلیل قرار گرفتند. اثر رقم برای تمامی صفات مورد ارزیابی به غیر از محتوای آهن و روی دانه معنی دار شد. اثر محلول پاشی برای صفات وزن هزار دانه، تعداد پنجه بارور، تعداد دانه در سنبله، محتوای روی و آهن دانه معنی دار شد. برای صفات وزن هزار دانه، تعداد پنجه بارور، تعداد دانه در سنبله، عملکرد کاه و عملکرد دانه اثر متقابل رقم × روی معنی دار بود. محتوای روی و آهن دانه همبستگی معنی داری با یکدیگر نشان ندادند و بنابراین در این آزمایش این دو ویژگی مستقل از یکدیگر و فاقد اثر متقابل بودند. همچنین مطابق نتایج تجزیه ی رگرسیون دو صفت مذکور مستقل از عملکرد دانه بودند. در نهایت در بین ارقام گندم بهاره مورد آزمایش تنوع ژنتیکی برای صفات محتوای آهن و روی مشاهده نشد.